Chirurgiczne leczenie rogowiaka kolczystokomórkowego powiek

Rogowiak kolczystokomórkowy – keratoacanthoma (KA) – jest przykładem rozrostu rzekomonowotworowego. Zazwyczaj ma postać szybko rosnącego, pojedynczego guzka, który osiągając średnicę 1-2 cm, samoistnie ustępuje po kilku miesiącach. KA rozwija się z reguły na skórze eksponowanej na światło słoneczne – na twarzy, przedramieniu oraz grzbietowej powierzchni ręki. Występowanie tej zmiany na powiekach jest bardzo rzadkie – w piśmiennictwie światowym istnieje tylko kilka pozycji na temat obrazu klinicznego i leczenia rogowiaka kolczystokomórkowego o takiej lokalizacji.

Celem pracy jest przedstawienie własnych doświadczeń w leczeniu rogowiaka kolczystokomórkowego umiejscowionego na powiekach oraz uzasadnienie sposobu postępowania.

Materiał i metody: w pracy przedstawiono 4 chorych z potwierdzonym histopatologicznie guzem o typie KA zlokalizowanym w obrębie powiek. W dwóch przypadkach zmiany zlokalizowane były na powiece dolnej, w jednym – na górnej, w jednym – w okolicy przyśrodkowego kąta oka. Wszystkie zmiany wycięto z marginesem zdrowych tkanek. W dwóch przypadkach ubytek zamknięto poprzez zszycie brzegów rany, w dwóch kolejnych przypadkach zastosowano plastykę płatową.

Wyniki: Przebieg pooperacyjny był prawidłowy. We wszystkich badaniach histopatologicznych potwierdzono rozpoznanie KA i decyzję o wycięciu zmiany w całości. Uzyskano dobre wyniki czynnościowo-estetyczne. W żadnym przypadku nie stwierdzono wznowy.

Wnioski: Chociaż obraz kliniczny rogowiaka kolczystokomórkowego jest dość charakterystyczny i nowotwór ten ma zazwyczaj niezłośliwy charakter, to konieczność różnicowania z rakiem kolczystokomórkowym przemawia za przyjęciem aktywnej postawy terapeutycznej. Całkowite wycięcie zmiany z histopatologiczną oceną marginesu wycięcia pozwala ustalić ostateczną diagnozę i zapobiec ewentualnej wznowie. Wczesne leczenie chirurgiczne KA zlokalizowanego w obrębie powiek może zapobiec nieodwracalnemu ich zniszczeniu.

Keratoacanthoma (KA) is a benign epithelial neoplasm. It usually presents as a solitary rapidly growing lesion, which undergoes spontaneous resolution within a few months. The tumor is most commonly seen on sun exposed skin of the face, forearm and dorsal side of the hand. Periocular keratoacanthomas are relatively rare lesions and there are only a few data on clinical observation and treatment of KA in this area.

Purpose: The goal of this paper is presentation of the own experiences in the treatment of the eyelids KA along with justification for the method chosen.

Material and methods: Four patients with histopathological confirmed periocular KA were treated surgically. In two cases tumors were located on the lower lid, in one patient on upper lid, and in one case – in medial cantus. In all patients lesions were excised with the margin of intact tissue. In two cases defects were closed with sutures of the wound and in two others – with the use of forehead flap.

Results: Postoperative period was without complications. In all cases histopathological examination confirmed diagnosis of KA and total excision. We obtained good aesthetic and functional results. There were no case of recurrence.

Conclusions: Although the clinical presentation of KA is characteristic in most cases, it should always be differentiated from invasive SCC. A definitive diagnosis requires complete tumor excision. Early surgical treatment of periocular KA can prevent irreversible destruction of the eyelids.